یکی از بیماری های شایع چشم،بیماری آب سیاه یا "گلوکوم"، میباشد.مهمترین علت ایجاد آب سیاه ،فشار چشم بالا میباشد که فقط توسط متخصص چشم قابل اندازه گیری است.در این بیماری ،عصبی که چشم را به مغز متصل می کند(عصب بینایی) صدمه می بیند. بیماری آب سیاه در موارد شدید باعث نابینایی می شود .
بیماری آب سیاه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود قابل پیشگیری است ولی اگر در مراحل پیشرفته درمان صورت گیرد فقط میتوان بخش باقیمانده دید را خفظ کرد.امکان دارد آب سیاه در نوزادان و شیرخواران رخ دهد که علامت آن ،بزرگی قرنیه چشم بصورت یک طرفه یا دو طرفه و کم شدن شفافیت قرنیه و متمایل شدن آن به رنگ آبی است .
بر اساس تحقیقات مصرف ویتامین هایی مثل اسید فولیک و کیوتن و نیز پیاده روی احتمال بروز آب سیاه را میکند و کمبود ویتامین د احتمال بروز آن را بالا میبرد.علائم بیماری آب سیاه یابه صورت حاد است یا مزمن .در مرحله حاد امکان دارد که بیمار دچار سردرد، تهوع، استفراغ، درد چشم، درد در هنگام حرکات چشم و قرمزی چشم شود و در مرحله مزمن این بیماری، بیمار دچار سردرد مزمن شبیه سردردهای میگرنی میشود
چه کسانی بیشتر در معرض خطر بروز آب سیاه هستند؟
1.کسانی که در خانواده خود سابقه بیماری آب سیاه دارند ویا سابقه وجود افراد نابینا در نسلهای قبلی دارند .
2. افرادی که سن آنها بالاتر از پنجاه است .
3. افرادی که جراحی های چشمی قبلی ویا پیوند قرنیه و یا جراحی های شبکیه انجام داده اند.
4. کسانی که از کورتون استفاده کرده اند،مانند بتامتازون، دگزامتازون، پردنیزولون، هیدروکورتیزون و انواع دیگر کورتون. اینگونه افراد باید به صورت دوره ای برای چک فشار چشم به متخصص چشم مراجعه کنند.
.PNG)
5.کسانی که دچار اختلال عملکرد تیرویید هستند چه به صورت پرکاری وچه کم کاری .
6. برخی از بیماری های چشمی مانند تبخال چشمی یا سایر التهاب های داخل چشمی می تواند فرد را مستعد آب سیاه کند.
7. ضربه های شدید چشمی، حتی اگرسال ها قبل ضربه به چشم وارد شده باشد
8.آسیب های شیمیایی با مواد اسیدی یا قلیایی باعث ایجاد آب سیاه میشود.
9.سابقه آب مروارید مادرزادی حتی با وجود جراحی موفق آن باعث افزایش احتمال بروز آب سیاه حتی سال ها بعد از آن می شود.
البته افرادی که جزو موارد بالا نیستند نیز در معرض ابتلا به آب سیاه هستند باید حداقل یکبار و بصورت دوره ای توسط پزشک معاینه شوند.
علائم آب سیاه چیست؟
در اغلب موارد این بیماری هیچ نشانه ای ندارد ..به همین دلیل حتما هر 1 تا 2 سال به متخصص چشم مراجعه کنید و فشار چشم خود را چک کنید.اگر فشار داخل چشم زیاد بالا برود فرد با علائمی همچون درد ناگهانی چشم، سردرد، تاری دید میشود .اگر علایم زیر را داشتید حتما سریع به پزشک مراجعه کنید :
- دیدن هاله در اطراف چراغ ها
- از دست دادن بینایی
- قرمزی چشم
- تهوع یا استفراغ
- چشم درد
- دید محدود (دید تونل)
.PNG)
آب سیاه چگونه ایجاد می شود؟
افزایش فشار داخل چشمی خطر ابتلا به آب سیاه را افزایش می دهد.فضایی در قسمت جلوی چشم وجود دارد که به آن اتاق قدامی میگویند. مایع شفافیبه طور دائم وارد این فضا می شود و از آن خارج می شود که تغذیه بخشی از چشم را بر عهده دارد. زمانی که خروج مایع از چشم کم باشد، فشار داخل چشم بالا می رود و در نتیجه عصب بینایی صدمه میبیند.
آب سیاه یا گلوکوم چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص آب سیاه به امکانات و دستگاه های خاصی نیاز است. این دستگاه ها موارد زیر را مشخص می کنند:
- افزایش فشار داخل چشمی(در بیشتر بیماران، ولی نه همه آنها)
- آسیب عصب بینایی
- کاهش محدوده ای که فرد قادر به دیدن آن است
- اندازه اجزای مختلف چشم
هدف از درمان آب سیاه چیست؟
بیماری آب سیاه در تمام طول زندگی فرد با وی خواهد بود. هر میزانی از آسیب عصب بینایی که در زمان تشخیص وجود داشته باشد، غیر قابل بازگشت است.
بنابراین، هدف از درمان آب سیاه جلوگیری از آسیب بیشتر و نابینایی است. به همین دلیل باید فشار داخل چشم را تا حدی که مانع آسیب بیشتر شود، کاهش داد.
ﺗﻌﺪاد ﻗﻄﺮه ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎران آب ﺳﯿﺎه اﺳﺘـﻔﺎده ﻣﯽ ﮐـﻨﻨﺪ زﯾﺎد اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﻗﻄﺮه ﻫﺎ داراي ﻣﺎده ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﮐﻪ در ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣـﺪت ﺑﻪ ﭼﺸﻢ آﺳﯿﺐ ﻣﯽ رﺳـﺎﻧﺪ. از اﯾﻦ رو ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎران اﺷﮏ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻫﺎي ﺑﺪون ﻣﺎده ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪه استفاده نمایند. در این خصوص با پزشک خود مشورت نمایید.
.PNG)
آب سیاه چگونه درمان میشود؟
به طور کلی، بسیاری از بیماران مبتلا به گلوکوم میتوانند با استفاده روزانه از قطرههای چشمی، علائم آن را کاهش دهند و جلوی پیشرفت بیماری را بگیرند. اگر چه هیچ درمانی برای گلوکوم وجود ندارد، ولی دارو میتواند با کاهش تولید مایع یا افزایش خروج مایع، فشار چشم را کم کرده و از تضعیف بیشتر بینایی جلوگیری نماید.
در برخی موارد، دارو نمیتواند به اندازه کافی فشار چشم ناشی از گلوکوم را کاهش دهد. در این شرایط، لیزر یا درمان جراحی ممکن است مانع پیشرفت بیماری شود. اگر احتمال میدهید که در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارید، بهترین راه این است که با پزشک خود صحبت کنید.
اگر آب سیاه درمان نشود، دید محیطی از دست میرود و دید به شکل لوله تفنگی میشود یعنی قسمت مرکزی میدان دید باقی می ماند و قسمتهای محیطی آن از بین می رود.در مراحل پیشرفته بیماری فرد دچار کوری کامل میشود.
چند نوع آب سیاه وجود دارد ؟
- زاویه باز اولیه(این نوع شایعترین نوع آب سیاه می باشد)
- زاویه بسته اولیه
- ثانویه
- آب سیاه کودکان
روشهای طبیعی جلوگیری از ایجاد بیماری آب سیاه :
1. غذای غنی از کاروتنوئیدها را مصرف کنید
هویج وگوجه فرنگی وسیب زمینی شیرین وزردآلو ،کدو حلوایی غنی از کاروتنوئیدها هستند
2.میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید
3. ماهی تازه میل کنید
4.غذاهایی که آلرژی دارید را مصرف نکنیدچون آلرژی فشار چشم را افزایش میدهد
5.برای جلوگیری از گلوکوم از روغن های ضروری استفاده کنید
روغنهای ضروری خاصی وجود دارند که می توانند از بروز گلوکوم جلوگیری کنند مانند روغن نارگیل