الکتروتراپی یک روش درمانی فیزیکی است که در آن تحریکات الکتریکی با قرار گرفتن پد های الکتریکی بر روی پوست به اعصاب و فیبرهای عضلانی اعمال می شود. امروزه در کلینیک های توانبخشی انواع مختلفی از دستگاه های الکتروتراپی وجود دارد، که T.E.N.S یکی از شناخته شده ترین موارد است. فرکانس های الکتریکی با قطع، تغییر یا القای پالس های الکتریکی خاص، تاثیراتی از جمله کاهش درد، تسریع و تسهیل بهبودی و توانبخشی عضلات ایجاد می کند که به دلایل زیر ایجاد می شود:
• کاهش التهاب در محل
• افزایش گردش خون
• تحریک ماهیچه ها
• تحریک آزاد سازی اندورفین که به عنوان هورمون های ضد درد در بدن فعالیت می کنند.
TENS چیست؟
تحریک الکتریکی اعصاب یک روش درمانی است که می تواند برای درمان درد های حاد (برای مثال درد زایمان و یا درد بعد از جراحی) و یا درد های مزمن (کمر درد) استفاده شود. این تحریک، یک شکل از انرژی الکتریکی است که به صورت موج های مختلف بر اعصاب وارد می شود. چنانچه این امواج الکتریکی از طریق الکترودهای واقع در روی پوست دریافت شوند، به آن تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست و یا به اختصار TENS گفته می شود.
TENS یک روش غیر تهاجمی است که در آن مسیر سیگنال های عصبی که به سمت مغز و نخاع می روند، مسدود می شود. پیام های درد می تواند به حدی تغییر کند که باعث تسکین درد به طور موقت و یا طولانی مدت شود.
این تحریکات الکتریکی می تواند علاوه بر کنترل درد، باعث بهبودی گردش خون در محل و کاهش یا بهبود کامل اسپاسم عضله گردد.
کاربردها و مزایا
از TENS می توان برای کاهش دردهای ناشی از بسیاری بیماری ها استفاده کرد. انواع درد از جمله کمر درد ناشی از تخریب نخاع، مشکلات دیسک و عمل جراحی ناموفق کمر را می توان از طریق این روش تسکین داد. همچنین درد عصب (نوروپاتی) ناشی از بیماری هایی مثل CRPS یا دیابت را نیز می توان توسط روش TENS کنترل کرد.
روش TENS بر روی افرادی که از درد ناشی از سرطان، درد فانتوم اندام (سندرم درد مزمن پس از قطع عضو) و میگرن یا سردرد مزمن رنج می برند، به کار رفته است.
از TENS همچنین می توان در مواردی از جمله درد عضله در اثر کار کشیدن بیش از حد از آن، بیماری های التهابی، آرتروز و آرتروز روماتوئید استفاده کرد. ورزشکارانی که دچار آسیب های حاد و دردناک می شوند، (مثل رگ به رگ شدن یا کشش عضله) نیز می توانند از این روش استفاده کنند.
گاهی اوقات، روش درمانی TENS در موارد دردهای پس از عمل جراحی (مثل جاانداختن مفصل، عمل جراحی قلب، انواع عمل جراحی شکم و یا سزارین) به کار می رود. مطالعات نشان داده است که TENS می تواند به طور قابل ملاحظه ای نیاز به استفاده از مسکن ها (داروهای ضد درد از جمله مواد مخدر) پس از عمل جراحی را کاهش دهد.
کاربردها و مزایای روش الکتروتراپی (TENS) به طور خلاصه در زیر آمده است:
• تسکین درد
• افزایش جریان خون و تسریع بهبودی
• بهبود مشکلات خواب
• کاهش استفاده از مسکن ها
• افزایش عملکرد اندام
درمان با TENS چگونه است؟
الکترودهای دستگاه بر روی اعصاب خاصی بر روی قرار داده می شوند تا جریان را از دستگاه به اعصاب منتقل کنند. جریان های الکتریکی که از دستگاه TENS می آیند، را می توان در فرکانس های بین ۱۰ تا ۵۰ هرتز بالا و پایین برد. اغلب جلسات درمانی با TENS کمتر از ۱۵ دقیقه زمان می برد و هر موقع لازم بود می توان از این روش استفاده کرد.
در حین انجام این روش کمی احساس سوزن سوزن شدن یا وز وز خواهید داشت. برخی افراد احساس ناراحتی بیشتری خواهند داشت مثل سوزش خواهند داشت؛ که در این مورد استفاده ی مستمر از TENS مناسب نیست، با این حال این حس توسط این روش تا حدودی برطرف خواهد شد.